អ៊ីរ៉ង់ និងមហាអំណាចពិភពលោក បានព្រមព្រៀងគ្នាកាលពីថ្ងៃទី២ ខែមេសា នូវកិច្ចព្រមព្រៀងមួយជាប្រវត្ដិសាស្ដ្រ ក្នុងការបញ្ឈប់អ៊ីរ៉ង់ចម្រាញ់សារធាតុ ផលិតគ្រាប់បែកមហាប្រល័យលោក ក្រោយជំនួបធ្វើឡើងនៅប្រទេសស្វីស។
វាជាសញ្ញាមួយល្អប្រសើរ និង បំបែកភាពជាប់គាំងរយៈពេល១២ឆ្នាំ រវាងអ៊ីរ៉ង់ នឹងលោកខាងលិច ដែលភ័យ ខ្លាចថា ទីក្រុងតេអេរ៉ង់មានគម្រោង ផលិតគ្រាប់បែកមហាប្រល័យលោក ហើយកិច្ចព្រមព្រៀងនៅពេលនេះ ក៏ជា ក្ដីសង្ឃឹមួយផងដែរថា ស្ថិរភាពនៅតំបន់ មជ្ឈិមបូព៌ាពិតជាគ្មានការញាំញីគំរាម កំហែងពីនុយក្លេអ៊ែរអ៊ីរ៉ង់នោះឡើយ ។
ប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោកបារ៉ាក់ អូបាម៉ា បានស្វាគមន៍ដល់ការយោគ យល់ជាប្រវត្ដិសាស្ដ្រខាងលើនេះជាមួយ អ៊ីរ៉ង់ ប៉ុន្ដែបានព្រលយពាក្យថា ការងារ ជាច្រើនទៀតនៅមិនទាន់បានធ្វើចប់ សព្វគ្រប់ ។ ថ្លែងតាមកញ្ចក់ទូរទស្សន៍ ពីសេតវិមាន លោកបានថ្លែងថា “ប្រសិន បើអ៊ីរ៉ង់បោកប្រាស់ ពិភពលោកទាំង មូលនឹងដឹងគ្នាហើយ” ។
នៅក្នុងព្រមព្រៀង អ៊ីរ៉ង់បានយល់ ព្រមកាត់បន្ថយកម្មវិធីនុយក្លេអ៊ែររបស់ ខ្លួន ជាថ្នូរការលើកលែងទណ្ឌកម្មសេដ្ឋ កិច្ចពីលោកខាងលិច ដែលទណ្ឌកម្មកន្លង មកធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចរួមរិតស្ទើរតែដាច់ ដង្ហើមទៅហើយនោះ ។
ពលរដ្ឋអ៊ីរ៉ង់រាប់ពាន់នាក់បានដង្ហែ ក្បួនអបអរសាទរ បន្ទាប់ពីកិច្ចព្រមព្រៀង ត្រូវប្រកាសឱ្យដឹងជាសាធារណៈ ។ ការ ដង្ហែក្បួនធ្វើឡើងនៅតាមដងផ្លូវនានា ក្នុងទីក្រុង Val-e-Asr Avenue ។
លោក Federica Mogherini ប្រធានគោលនយោបាយការបរទេស របស់សហភាពអឺរ៉ុបបានថ្លែងថា សហ គមន៍អឺរ៉ុប និងអាមេរិកនឹងដករាល់ទណ្ឌ កម្មទាំងឡាយដែលទាក់ទងជាមួយកម្ម វិធីនុយក្លេអ៊ែរអ៊ីរ៉ង់ ខណៈដែលទីភ្នាក់ងារ ទទួលបន្ទុកអាវុធបរមាណូអង្គការសហ ប្រជាជាតិបានបញ្ជាក់ថា ទីក្រុងតេអេរ៉ង់ បានសម្រេចកិច្ចការមួយយ៉ាងល្អប្រសើរ ហើយទណ្ឌកម្មអង្គការសហប្រជាជាតិ ទៅលើកម្មវិធីនុយក្លេអ៊ែរអ៊ីរ៉ង់ទាំងប៉ុន្មាន នាពេលកន្លងមក នឹងត្រូវលុបចោលជា ស្ថាពរ ។
លោកឃើរី បានថ្លែងថា ការស្ដុកទុក សារធាតុអ៊ុយរ៉ានីញ៉ូមដ៏ច្រើនសម្បើម របស់អ៊ីរ៉ង់នឹងត្រូវបន្ថយឱ្យមកនៅត្រឹម ៩៨ភាគរយក្នុងរយៈពេល១៥ឆ្នាំ ហើយ រោងចក្រចម្រាញ់សារធាតុផលិតគ្រាប់ បែកនៅ Arak ដែលផលិតគ្រាប់បែក មិនទាន់សម្រេចនោះ ត្រូវបញ្ឈប់ដំណើរ ការ ។ រោងចក្រ Fordo ដែលមានទី តាំងស្ថិតនៅក្នុងភ្នំនោះ នៅតែបន្ដបើក ទ្វារដដែល ប៉ុន្ដែមិនបម្រើដល់ការ ចម្រាញ់សារធាតុផលិតគ្រាប់បែក បរមាណូដូចមុនទៀតនោះទេ ផ្ទុយទៅ វិញជាការបម្រើដល់ការសិក្សាស្រាវ ជ្រាវ និងអភិវឌ្ឍន៍ ។
កិច្ចព្រមព្រៀងនេះផងដែរក៏បន្ថយ សារធាតុអ៊ុយរ៉ានីញ៉ូមពីចំនួន១៩.០០០ centrifuge របស់អ៊ីរ៉ង់នាពេលបច្ចុប្បន្ន ឱ្យមកនៅត្រឹម៦.១០៤ centrifuge វិញ។ កម្រិតសារធាតុអ៊ុយរ៉ានីញ៉ូមនា ពេលបច្ចុប្បន្នរបស់អ៊ីរ៉ង់ គឺអាចផលិត បានគ្រាប់បែកនុយក្លេអ៊ែរ ។
មហាអំណាចទាំង៥បូក១ រួមមាន អាមេរិក អង់គ្លេស ចិន បារាំង រុស្ស៊ី និង អាល្លឺម៉ង់ ពួកគេសង្ឃឹមថា កិច្ចព្រម ព្រៀងនេះនឹងមិនធ្វើឱ្យអ៊ីរ៉ងផលិតបាន គ្រាប់បែកនុយក្លេអ៊ែរនោះទេ ។
អ៊ីរ៉ង់ជា ប្រទេសមហាអំណាចប្រេងមួយដែរតែង តែច្រានចោលការចោទប្រកាន់ថាខ្លួន មានមហិច្ឆតាផលិតគ្រាប់បែកនុយក្លេ អ៊ែរ មហាប្រល័យលោក ដោយបញ្ជាក់ ថា សកម្មភាពរបស់ខ្លួនគឺដើម្បីបម្រើ ដល់វិស័យអគ្គិសន័យ និងការសិក្សា ស្រាវជ្រាវប៉ុណ្ណោះ 9